Słowo pranayama składa się ze słów prana czyli energia i yama czyli zasada. Tak więc, pranayama to zasady kierowania energią.

Oddech jest jedną z subtelniejszych energii ciała człowieka. Jest też podstawą naszego życia. To właśnie oddech jest łącznikiem pomiędzy ciałem fizycznym, a naszą duszą.

Pranayama jest kolejnym stopniem w praktyce jogi zaraz po asanch. Asany (postawy jogiczne) przygotowują ciało do ćwiczeń oddechowych (pranayamy), które są o wiele trudniejsze i silniejsze energetycznie.

Praktykę ćwiczeń oddechowych można rozpocząć dopiero po min. pół roku ćwiczenia asan.

Najbezpieczniej jest praktykować jogiczne oddechy pod okiem doświadczonego nauczyciela. Błędne wykonywanie tych ćwiczeń może doprowadzić do niepotrzebnych zaburzeń lub schorzeń.

Ćwiczenia pranayamy najlepiej jest wykonywać rano. Ważne, żeby żołądek był pusty (3-5 godzin nie jemy).

Najlepiej gdy oddzielimy ćwiczenie asan od pranayamy. Jeśli chcemy wykonać je w jednej sesji najpierw oddychamy, a po odczekaniu 30 minut przystępujemy do asan.

Jeżeli wykonaliśmy duży wysiłek fizyczny lub ćwiczyliśmy asany i chcemy przystąpić do pranayamy, najpierw odpoczywamy 1-2 godzin i dopiero potem możemy zacząć ćwiczenia oddechowe.

Bardzo ważnym elementem ćwiczeń oddechowych jest przewietrzone, wolne od przykrych zapachów pomieszczenie.

Ćwiczenia oddechowe wykonujemy w pozycjach siedzących i leżących.

Jest kilka pozycji siedzących, z których możemy dla siebie wybrać tą najbardziej dogodną. Najważniejszą i podstawową rzeczą w tej sytuacji jest prosty kręgosłup.

A oto polecane rodzaje siadów:

Na krześle – jeśli ciało nie pozwala nam usiąść na ziemi, siadamy po prostu na krześle. Plecy są wyprostowane i nie oparte.

Stopy ustawione na ziemi równolegle do siebie. Miednicę lekko ściągamy do przodu, klatka piersiowa jest wypchnięta do przodu, a łopatki ściągnięte. Czubek głowy znajduje się na przedłużeniu kręgosłupa, brodę lekko ściągamy w dół.

Svastikasana (Siad Skrzyżny) – jest to bardzo popularny rodzaj siadu, lecz niestety nie ułatwia on długo utrzymać proste plecy. Siadamy na ziemi krzyżując nogi i zachowując prosty kręgosłup. Będzie nam wygodniej jeśli usiądziemy na niewielkim podwyższeniu z koca lub poduszki.

Postawa ciała p. siad na krześle

Virasana (Siad Wojownika) –

Uginamy kolana i siadamy między piętami.

Stopy ustawiamy w taki sposób aby paluchy stykały się ze sobą

lub układamy palce lewej stopy na palcach prawej i rozchylamy pięty, które w ten sposób tworzą siodełko.

Układamy pośladki między piętami.

W zależności od możliwości uda są rozstawione lub stykają się ze sobą.
Postawa ciała p. siad na krześle.

Siad Birmański

Do tego siadu używamy zwiniętego koca.

Siadamy na kocu w taki sposób, aby łydki i stopy znalazły się po jego bokach.

Jest to bardzo wygodny siad dla osób, które mają problemy z kolanami i nie mogą ich obciążać nadmiernym zgięciem.

Postawa p. siad na krześle.

Sidhasana (Siad Mocny) – siadamy na podwyższeniu z koca lub poduszki.

Lewą stopę układamy tak aby pięta znajdowała na jednej linii z pępkiem. Kolano powinno znaleźć się na ziemi.

Prawą stopę ustawiamy na lewej, kładąc piętę na piętę. Prawe kolano także powinno opaść na ziemię.

Palce prawej stopy wkładamy pomiędzy udo i łydkę lewej nogi.

Bardzo ważne aby kolana przylegały do ziemi.

Postawa p. siad na krześle.
Padmasana (Lotos)

 Siadamy na ziemi lub podwyższeniu.

Lewą stopę układamy na prawym udzie odwracając podeszwę w stronę nieba.

Prawą nogę przenosimy ponad lewą i układamy stopę na lewym udzie.

Kolana powinny znajdować się na ziemi.
Postawa p. Siad na krześle